کتاب سنت و مدرنیته

توضیحات

کتاب «سنت و مدرنیته»
ریشه‌یابی علل ناکامی اصلاحات و نوسازی سیاسی در ایران عصر قاجار
نوشته دکتر صادق زیبا کلام

کتاب «سنت و مدرنیته»، نگاهی جامع و تحلیلی به عملکرد سلسله قاجار و جنبش‌های اجتماعی و سیاسی در این برهه زمانی داشته است. نویسنده با انتخاب عنوان «سنت و مدرنیته» تلاش کرده است آشنایی ایران با فرهنگ و تمدن غرب و اولین کوشش‌های ایرانیان برای تغییر و اصلاحات را مورد نقد و بررسی قرار دهد. یکی از ویژگی‌های مهم این کتاب ارائه‌ی تصویری حقیقی و روشن از فضای قرن نوزدهم در ایران است. برخلاف تصور عموم مردم مبنی بر عقب ماندگی، فضای بسته وعدم تغییر شرایط در دوران حکومت قاجار، این دوره تاریخی، بسیار پویا بوده است و جریانات این دوره، تغییر در شیوه تفکر و اندیشه اصلاحات را به دنبال داشته است. نویسنده تلاش‌های مردم در این دوره را به چهار جریان اصلی تقسیم کرده است:

۱. اصلاحات عصر عباس میرزا
۲. اصلاحات امیر کبیر
۳. اصلاحات عصر سپهسالار
۴. نهضت مشروطه

نویسنده هر فصل از کتاب را با یک سوال آغاز کرده و با کمک نظریه‌های جامعه‌شناسی و تاریخ به آن پرسش، پاسخ میدهد. فصل اول کتاب به فضای همه جانبه ایران در قرن نوزدهم اختصاص دارد. نویسنده در فصل دوم به چگونگی حکومت و حفظ قدرت قاجار به مدت یک قرن و نیم پرداخته است و به یکی از پرتکرارترین پرسش‌های تاریخ ایران پاسخ داده است. فصل سوم ارتباط حاکمیت قاجار و نهاد مذهب، اندیشه سیاسی شیعه را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. فصل چهارم دربرگیرنده برخی از تغییر و تحولات مهم اجتماعی و اقتصادی عصر قاجار است. فصل پنج بررسی تاثیر آشنایی با غرب بر جریان اصلاح‌طلبی و روشنگری است و فصل ششم به ادامه جریان اصلاح از درون پرداخته است. فصل هفتم پیرامون کوشش‌های اصلاح‌طلبانه‌ای است که در بیرون از حاکمیت قاجار صورت گرفت. انقلاب مشروطه، فصل هشتم کتاب را تشکیل میدهد و فصل آخر ارزیابی مفصلی از علل ناکامی مشروطه است.