کتاب تئوری انتخاب

معرفی کتاب تئوری انتخاب
کتاب تئوری انتخاب نوشته ویلیام گلسر درآمدی بر روان‌شناسی است. این کتاب دستمایه کامل تئوری انتخاب به روایت ویلیام گلسر روان‌پزشک و روان‌شناس مثبت‌گرا است.

درباره کتاب تئوری انتخاب
تئوری انتخاب یک تئوری مبتنی بر روان‌شناسی کنترل درونی است که توضیح می‌دهد افراد چرا و چگونه رفتار می‌کنند. این نظریه شیوه کارکرد مغز آدمی برای صدور رفتار را تبیین می‌کند. تئوری انتخاب معتقد است تمام رفتارهای ما از درون ما برانگیخته می‌شوند و معطوف به هدفی هستند. هدف هر رفتار ارضای یکی از پنج نیاز اساسی است که عبارتند از عشق و احساس تعلق، پیشرفت و خودشکوفایی، تفریح و لذت، آزادی و خودمختاری و بقا و زنده‌ماندن.

در کاربردهای عملی این نظریه هم در قلمرو سلامت روانی و هم در چهار حوزه مدرسه و روابط معلم و محصل، خانواده و روابط والدین و فرزندان، ازدواج و روابط همسران و محیط کار و روابط کارفرما و کارکنان مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

به طور کلی، ترجمه این کتاب منبع مفیدی برای بهبود چهار نوع رابطه اصلی والد- فرزند، معلم – شاگرد، مدیر- کارمند و رابطه زن- شوهر خواهد بود.

یکی از مهمترین نکات کلیدی کتاب حاضر این است که وقتی بر اساس تئوری انتخاب رفتار می‌کنیم، کمتر سعی می‌کنیم دیگران را تحت کنترل خود قرار دهیم و کمتر به زورگویی متوسل می‌شویم؛ از طرفی به دیگران نیز اجازه نخواهیم داد بر زندگی ما کنترل داشته باشند. همچنین در برخورد با فرزندان، همسر، والدین، همکاران، دوستان و نیز در مواجه با مسایل روزمره و مشکلاتمان به گونه ای بهتر برخورد می‌کنیم.

خواندن کتاب تئوری انتخاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم
با توجه به گستردگی علم روانشناسی و کتاب‌های متعددی که در این زمینه وجود دارد، مطالعه کتاب تئوری انتخاب برای همه اقشار جامعه مفید است؛ زیرا بر کنترل درونی فرد و رفتار جمعی تاکید دارد. این مطلب به این معناست که ما خودمان مسئول اعمال، افکار، احساسات و حالات فیزیولوژیکی بدن خود هستیم و شیوه برخورد و نوع رفتارهایمان را خودمان انتخاب می‌کنیم.

بخشی از کتاب تئوری انتخاب
در اینجا لازم می‌بینم به اهمیت مبحث نیازها از دیدگاه دکتر گلاسر در روابط زوجین اشاره کنم. به تازگی با زوجی آشنا شدم که در دو نیاز به قدرت و نیاز به آزادی همخوانی نداشتند. پس از ترجمه کتاب و علم به روانشناسی آزادی شخصی، مطمئن شدم که اگر این زوج با تئوری انتخاب آشنا می‌شدند در زندگی مشترک به سازگاری می‌رسیدند. لذا شناخت نیازهای افراد و رسیدن به تعادل کمک شایانی به زندگی زناشویی می‌کند.

این کتاب دربارۀ اهمیت روابط صحیح در زندگی موفق است. در این کتاب خواهم گفت اگر ما بیمار نیستیم، دچار فقر نیستیم یا از کهن‌سالی رنج نمی‌بریم مهم‌ترین مشکلاتی که بشر با آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند مانند خشونت، جرم و جنایت، بدرفتاری با کودکان، بدرفتاری با همسر، اعتیاد به الکل و مواد مخدر، شیوع روابط جنسی زودهنگام و بدون عشق و ناراحتی‌های هیجانی، ناشی از نارضایتی روابط است. کل کتاب علت این وقایع را توضیح می‌دهد و نشان می‌دهد چه راهکاری برای رسیدن به تفاهم و کنار آمدن با یکدیگر به کار ببندیم. من روی چهار نوع رابطه که نیاز به اصلاح دارد، تمرکز می‌کنم. این چهار رابطه عبارت‌اند از رابطه زن و شوهر، رابطه والد و فرزند، رابطه شاگرد و معلم و رابطه مدیر و کارمند. معتقدم اگر این روابط را اصلاح نکنیم، در کاهش مشکلات گفته‌شده اقدامی صورت نگرفته است. ابتدا این ادعا را جسورانه تصور می‌کردم؛ اما خرسندم که قبل از چاپ این کتاب به تحقیقات تازه‌ای رسیدم که نظرم را تائید کرد. نظر من این بود که نوجوانان برای پرهیز از رفتارهای تخریبی یا خودمخربی به دو رابطه والد- فرزندی و رابطه معلم – شاگردی مناسب نیاز دارند. سپتامبر ۱۹۷۷ نشریه انجمن دارویی آمریکا، مقاله‌ای تحت عنوان «محافظت نوجوانان از آسیب‌ها» منتشر کرد که اولین یافته‌های مطالعات درازمدت ملی در حوزه سلامت نوجوانان است. مهم‌ترین یافته این بود که پیوند والد با خانواده و پیوند با مدرسه موردنظر، نوجوانان را تا حد امکان در برابر رفتارهای پرخطر به‌جز بارداری زودهنگام حفظ می‌کند. البته این تحقیق به اهمیت بهبود این دو رابطه نمی‌پردازد؛ ولی موضوع و خط سیر این کتاب را به‌وضوح نشان می‌دهد. پیشنهاد می‌کنم محققان روی این موضوع تمرکز کنند که زن و شوهرها چطور می‌توانند رضایت بیشتری از زندگی مشترک خود پیدا کنند. به نظر من، این مطلب، عامل اساسی در برقراری پیوند بین والدین و فرزندان است. سال‌ها قبل، کشیشی اهل شیکاکو به نام جان که او را می‌شناختم مطلبی را به من گفت که هرگز آن را فراموش نمی‌کنم. او گفت بهترین کاری که پدر و مادرها می‌توانند برای فرزندانشان انجام دهند؛ این است که یکدیگر را خیلی دوست داشته باشند و عاشق هم باشند. با خواندن این کتاب متوجه خواهید شد که من از کلمه پیوند استفاده نکرده‌ام؛ بلکه از روابط رضایت‌بخش استفاده کرده‌ام؛ اما این دو کلمه هیچ تفاوتی ندارند. اگر می‌خواهید با چشم خود دلیل صحت مطالب کتاب من را پیدا کنید، به شما پیشنهاد می‌کنم مقاله نشریه مؤسسه دارایی آمریکا را مطالعه کنید. حرف کلهر مدیر ارشد شرکت هواپیمایی عملاً در اداره شرکتش از تئوری انتخاب استفاده می‌کند؛ درحالی‌که خودش از این قضیه اطلاعی ندارد.